د هر هېواد او نظام بقا او راتلونکی د هغه هېواد په سیاسي پالیسیو، تګلارو او ستراتیژیو پورې اړه لري، په نړۍ کې هېوادونه یو له بله سره توپیر لري، ځینې هېوادونه په مذهبي، قومي او فکري تګلارو جوړ شوي وي، او ځینې نور بیا د لویو قدرتونو د ګټو او اهدافو لپاره داسې جوړ شوي وي، چې خلک یې په طبعي ډول هېڅ انګېزه نه لري، بلکې د لویو قدرتونو لهخوا ورته په تبلیغاتي ډول یوه انګېزه په ذهن کې پیچکاري شوې وي.
د داسې هېوادونو، چې د نړۍ د ابرقدرتونو لهخوا جوړ شوي وي او د حکومتونو لهخوا یې جغرافیایي جوړښت ساتل کېږي، د حکومتونو د چپه کېدو سره یوځای د هېواد لهمنځه تلل حتمي دي، د داسې هېوادونو له جملې څخه یو هم پاکستان دی، چې همدا اوس د لهمنځه تلو په حالت کې دی.
د پاکستان د لهمنځه تلو لپاره ښکاره علایم موجود دي، چې ځینې یې په تفصیل سره لاندې ذکر کوم:
اول: د پاکستان سیاسي بېثباتي
که د پاکستان اوسني حالت ته دقیق وګورو، نو څرګندیږي چې د پاکستان خلک، نظام او سیاسي ګوندونه د پخوا په څېر د یووالي مشترکه نقطه نه لري. شل کاله وړاندې، د پاکستان په جغرافیه کې نږدې هر وګړي دا دوه شعارونه بدرګه کول:
یو «سب سی پهلي پاکستان» او بل «پاک فوج زنده باد».
هغه وخت هيڅ چا جرئت نه شو کولی چې حتی پر فوج ساده نیوکه وکړي، اوسني وخت کې د پاکستان فوج د خلکو او عوامو په فکر کې د پخوا په څېر تقدس نه لري، بلکې په لکونو کسانو یې پر ضد وسله را اخیستې او نږدې د هر دوهم پاکستاني نظر دا دی، چې د پاکستان تر ټولو مفسد او د شخصي ګټو پالونکي کسان اوسني د فوج جنرالان دي.
اوس هر پاکستانی پوهیږي، چې په لوېدیځ کې تر ټولو قیمتي جزیرې او د ودونو قیمتي هوټلونه د فوجي جنرالانو شخصي ملکیتونه دي او اکثریت خلک نه غواړي چې د فوج د شخصي ګټو قرباني شي، د ملت شعور اوس ویښ شوی، پوهیږي چې د «سب سی پهلي پاکستان» شعار یوازې د پاکستاني جنرالانو د شخصي تجارت د بقا لپاره بدرګه کېږي.
همدارنګه، پاکستاني سیاسي ګوندونه د پخوا په څېر د پاکستان د فوج تر اغېز لاندې نه دي، هر سیاسي ګوند اوس فکر کوي چې باید یو ازاد سیاسي تګلوری ولري،
او فوجي جنرالان هم باید ملت ته د هر غیرقانوني کار په مقابل کې ځواب ووایي.
پاکستاني عوام دومره ویښ شوي، چې نه په تبلیغاتي شعارونو غولېږي او نه اوس د پاکستاني فوج د ډار، استبداد او ظلم د پالیسیو تر اغېز لاندې راځي. یوازې پاکستاني فوج په لکونو ځوانان د خیبر پښتونخوا څخه، او همدارنګه په لکونو عوام د بلوچستان څخه په زندانونو کې ساتلي، مګر د دې پر ځای چې خلک ووېرېږي، نور هم مقاومت ته دوام ورکوي او ورځ تر بلې زیاتېږي.
د پاکستاني فوج څېره هغه وخت ملت ته لا نوره څرګنده شوه، چې د عمران خان حکومت یې د امریکا په اشاره ړنګ کړ. خلک پوه شول، چې دا فوج د ملت پر ځای د امریکا د ګټو ساتونکی دی. همدا اوس پاکستاني فوج د عمران خان ګوند، چې میلیونه طرفداران لري لغوه کړی او د ګوند زیاتره مخکښ غړي یې بندیان کړي دي. همدارنګه د پنجاب تر ټولو مقتدر ګوند «تحریک لبیک پاکستان» یې د ترهګرو په نوملړ کې شامل کړی.
په بلوچستان صوبه کې، چې لا له وړاندې فوج پکې ژورې ریښې نه درلودې او اکثریت خلک یې د پاکستان د فوج پر نیت شکمن وو، اوس د ازادۍ فکر او اراده ډېره قوي ښکاري.
که خلاصه ووایو، د پاکستان جغرافیه چې د فوجي ادارې په وسیله ساتل کېده، په دریو صوبو ــ بلوچستان، خیبر پښتونخوا او پنجاب کې د خلکو نفرتونه د فوج پر وړاندې اوج ته رسېدلي دي او د دې صوبو خلک د فوج له فکري استعمار څخه ازاد شوي دي، د یوه نظام سقوط هغه وخت حتمي کېږي، چې خلک یې له فکري استعمار څخه خلاص شي او پوه شي چې د نظام شعارونه تش تبلیغات او د څو محدودو کسانو د شخصي ګټو لپاره دي.